ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΙΤΙΣΗΣ
Η θεραπεία σίτισης είναι μια εξειδικευμένη διαδικασία που παρέχεται από εργοθεραπευτές ή λογοθεραπευτές και έχει σχεδιαστεί για βρέφη, παιδιά και εφήβους που αντιμετωπίζουν προκλήσεις στη διατροφή. Συχνά, τα παιδιά μπορεί να αποφεύγουν συγκεκριμένα τρόφιμα ή κατηγορίες τροφών, να έχουν δυσκολίες στη μετάβαση από υγρή σε στερεά τροφή, ή να αρνούνται να δοκιμάσουν νέα φαγητά, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει άγχος κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Η θεραπεία αυτή βοηθά στην αποκατάσταση μιας υγιούς σχέσης με το φαγητό και στην ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή στα γεύματα με θετικό τρόπο. Ο θεραπευτής συνεργάζεται στενά με την οικογένεια, παρέχοντας στρατηγικές και τεχνικές που στοχεύουν στη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών του παιδιού και στην αύξηση της ποικιλίας των τροφών που καταναλώνει. Με τη σωστή καθοδήγηση, το παιδί μαθαίνει να απολαμβάνει το φαγητό και να συμμετέχει σε κοινωνικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη διατροφή, δημιουργώντας έτσι ένα θετικό περιβάλλον για ανάπτυξη και ευημερία.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΙΤΙΣΗΣ
Κατά την πρώτη αξιολόγηση σίτισης, το παιδί έρχεται σε προκαθορισμένο ραντεβού συνοδευόμενο από τον ή τους φροντιστές του στον χώρο μας.
Η διαδικασία της αξιολόγησης διαρκεί συνολικά 60 έως 90 λεπτά. Τα πρώτα λεπτά αφιερώνονται αποκλειστικά στο παιδί πραγματοποιώντας κλινική παρατήρηση. Παρουσιάζονται διάφορες τροφές στο παιδί, αρκετές τροφές από αυτές που ήδη καταναλώνει και κάποιες τροφές που δεν καταναλώνει καθόλου, ώστε να αλληλεπιδράσει μαζί τους και να αξιολογηθούν οι δεξιότητες σίτισης και μάσησης).
Παράλληλα, οι φροντιστές του παιδιού ενημερώνονται πριν το ραντεβού και έχουν συμπληρώσει ιατρικό, αναπτυξιακό και σιτιστικό ιστορικό, ίσως κάποιο ερωτηματολόγιο και πιθανόν να φέρουν μαζί τους, εάν έχει ζητηθεί, κάποιο βίντεο από τα γεύματα του παιδιού ώστε να αναλυθεί με τον ειδικό θεραπευτή.
Έτσι, τα υπόλοιπα τριάντα λεπτά προς το τέλος είναι αφιερωμένα στη συζήτηση με τους φροντιστές, ώστε να αναλυθούν τα βασικά ευρήματα της αξιολόγησης, να συζητηθούν τυχόν απορίες και να παρασχεθούν οι αναγκαίες συστάσεις.
Η αξιολόγηση σίτισης μπορεί να διεξαχθεί σε παιδιά (από βρέφη έως εφήβους) που:
- Αρνούνται το φαγητό
- Δυσκολεύονται κατά τον θηλασμό, στην σίτιση με το μπουκάλι ή στη σίτιση με το κουτάλι
- Σιτίζονται με αλεσμένες τροφές μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής τους
- Παρουσιάζουν επιλεκτικότητα στις τροφές (καταναλώνουν λίγες τροφές)
- Έχουν αποκλείσει κατηγορίες τροφίμων (δεν τρώνε κρέας, φρούτα, λαχανικά)
- Αντιμετωπίζουν αισθητηριακές δυσκολίες (δεν ακουμπούν φαγητά, ενοχλούνται από μυρωδιές, αποστρέφονται συγκεκριμένες υφές),
- Έχουν στοματοκινητικές δυσκολίες (δεν τρώνε κρέας, δεν μασούν κομμάτια τροφής)
Η αξιολόγηση μπορεί επίσης να αφορά παιδιά που έχουν διαγνωστεί με:
- Αναπτυξιακή καθυστέρηση,
- Νοητική στέρηση,
- Διαταραχές επεξεργασίας πληροφοριών (όπως διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας),
- Δυσπραξία ή διαταραχή συντονισμού των κινήσεων,
- Διαταραχή αυτιστικού φάσματος, σύνδρομο Asperger, κ.ά.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΟΝΕΩΝ
Αφού ολοκληρωθεί η αξιολογητική διαδικασία, οι φροντιστές θα έχουν κατανοήσει τα παρακάτω και μαζί με τον εξειδικευμένο θεραπευτή θα δουλέψουν ακολουθώντας συγκεκριμένες τεχνικές και πιστοποιημένες προσεγγίσεις.
- Γιατί το παιδί τους τρώει μόνο συγκεκριμένα φαγητά:
- Θα έχουν κατανοήσει τους λόγους για τους οποίους το παιδί τους προτιμά ορισμένες γεύσεις ή υφές, όπως για παράδειγμα λόγω αισθητηριακών προτιμήσεων ή συναισθηματικών συσχετισμών.
- Γιατί το παιδί τους απορρίπτει ολόκληρες κατηγορίες τροφίμων:
- Θα κατανοήσουν τους παράγοντες που οδηγούν στην απόρριψη τροφίμων, όπως είναι οι αισθητηριακές ευαισθησίες ή οι αρνητικές εμπειρίες στο παρελθόν.
- Γιατί το παιδί τους αγαπάει τα τυποποιημένα φαγητά:
- Θα διερευνήσουν τις αιτίες για τις οποίες το παιδί προτιμά τυποποιημένα τρόφιμα, όπως η αίσθηση ασφάλειας που παρέχει η ομοιότητα στη γεύση και την υφή.
- Γιατί δεν τρώει μαζί τους παρά τις προσπάθειές τους:
- Θα καταλάβουν τους λόγους για τους οποίους το παιδί αποφεύγει να τρώει μαζί τους, οι οποίοι μπορεί να σχετίζονται με άγχος, κοινωνική πίεση ή προτιμήσεις ως προς το περιβάλλον κατά τη διάρκεια του γεύματος.
- Γιατί όλες οι προσπάθειες που κάνουν δεν έχουν αποτέλεσμα:
- Θα εντοπίσουν τα εμπόδια και τα λάθη στις προσεγγίσεις τους, αναγνωρίζοντας τι δεν λειτουργεί και γιατί, προκειμένου να αναπροσαρμόσουν τις τακτικές τους.
- Τι πρέπει να κάνουν ώστε το παιδί να ξεκινήσει να τρώει παραπάνω τροφές:
- Θα ενημερωθούν για πρακτικές στρατηγικές και τεχνικές που μπορούν να εφαρμόσουν για να ενθαρρύνουν το παιδί να δοκιμάσει και να δεχτεί μια μεγαλύτερη ποικιλία τροφών.
Η διαδικασία αυτή θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν μια πιο βαθιά κατανόηση των διατροφικών συνηθειών του παιδιού τους και να εφαρμόσουν πιο αποτελεσματικές στρατηγικές για τη βελτίωση της διατροφής του.
Συγκεκριμένα, στο Σύγχρονο Κέντρο Λογοθεραπείας «Μικρόκοσμος» για τα περιστατικά σίτισης ακολουθείται το διεθνές αναγνωρισμένο πρωτόκολλο SOS (Sequential–Oral–Sensory Approach) καθώς και η εκπαίδευση Feeding Therapy: A Sensory Motor Approach.
Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ https://sosapproachtofeeding.com/
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Η θεραπευτική παρέμβαση σίτισης είναι μια ειδικά σχεδιασμένη διαδικασία που στοχεύει στη βελτίωση της διατροφής των παιδιών με δυσκολίες στη σίτιση. Η παρέμβαση γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, εξοπλισμένο με όλα τα απαραίτητα για τη διευκόλυνση της διαδικασίας, όπως αισθητηριακή προετοιμασία, προσαρμοσμένα καθίσματα και ειδικά σκεύη φαγητού.
Δομή και Στάδια Θεραπείας
Η συνεδρία σίτισης είναι μια διαδικασία που διαρκεί 90 λεπτά και πραγματοποιείται εβδομαδιαία. Κάθε συνεδρία χωρίζεται σε τρία βασικά στάδια:
- Αισθητηριακή Προετοιμασία:Στο πρώτο στάδιο, το παιδί μεταβαίνει στον χώρο αισθητηριακής προετοιμασίας όπου συμμετέχει σε σωματικές δραστηριότητες και παιχνίδια. Ο στόχος είναι να “ξυπνήσει” το σώμα του παιδιού και να το προετοιμάσει για τη διαδικασία της σίτισης.
- Θεραπεία Σίτισης:Στη συνέχεια, το παιδί μεταφέρεται στον χώρο θεραπείας σίτισης. Εκεί, κάθεται στο ειδικό κάθισμα/τραπέζι και ξεκινάει η διαδικασία με το φαγητό. Χρησιμοποιούνται επιλεγμένα τρόφιμα που στοχεύουν στο να κάνουν το παιδί ένα μικρό βήμα προόδου κάθε φορά. Κύριο εργαλείο της διαδικασίας είναι το παιχνίδι, η μίμηση και η συνεργασία.
- Εκπαίδευση Γονέα:Μετά την ολοκλήρωση της σίτισης, η διαδικασία συνεχίζεται με την εκπαίδευση του γονέα. Σε αυτό το στάδιο, αναλύεται τι έγινε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, δίνονται συμβουλές για το πώς ο γονέας μπορεί να παρατηρεί και να κατανοεί καλύτερα τις συμπεριφορές του παιδιού, καθώς και προτάσεις για αλλαγές στο περιβάλλον και τις συνήθειες του σπιτιού.
Συμμετοχή Γονέα
Ο γονέας ή ο φροντιστής παίζει ενεργό ρόλο κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Με την παρουσία και τη συμμετοχή του, ο γονέας μαθαίνει τις στρατηγικές που εφαρμόζει ο θεραπευτής, ώστε να τις εφαρμόσει στο σπίτι. Μέσα από την εκπαίδευση, κατανοεί καλύτερα τους λόγους για τους οποίους το παιδί του μπορεί να έχει δυσκολίες στη σίτιση και μαθαίνει πώς να δημιουργεί ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Για παράδειγμα, μαθαίνει πώς να τροποποιεί τρόφιμα, να παρουσιάζει νέα φαγητά και να δημιουργεί μια λειτουργική ρουτίνα σίτισης.
Η διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς ενισχύει την ικανότητα του παιδιού να αναπτύξει θετικές συνήθειες σίτισης, ενώ ταυτόχρονα ενδυναμώνει τη σχέση του με τους γονείς του μέσω της συνεργασίας και της κατανόησης.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα εδώ!
