Τι είναι η δυσαναγνωσία;
Η δυσαναγνωσία είναι η δυσκολία στην ανάγνωση που προκύπτει όταν ένα παιδί βρίσκει δύσκολο να κατανοήσει, να αποκωδικοποιήσει και να ερμηνεύσει τους ήχους, τα γράμματα, τις λέξεις και τα κείμενα. Παράλληλα, υπάρχει στο ευρύ φάσμα της δυσλεξίας και αποτελεί σύμπτωμα αυτής. Η δυσαναγνωσία μπορεί να επηρεάσει την αυτοπεποίθηση του παιδιού και να τον καθιστά απομονωμένο στο σχολικό περιβάλλον.
Πιθανές αιτίες της δυσαναγνωσίας
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που οδηγούν σε δυσκολίες ανάγνωσης. Κάποιες από τις συνηθισμένες αιτίες περιλαμβάνουν:
Γενετικοί παράγοντες: Η δυσαναγνωσία μπορεί να είναι κληρονομική, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει κληρονομικό ιστορικό σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ελλιπής εκπαίδευση: Ένα παιδί που δεν έχει επαρκή υποστήριξη και εκπαίδευση στην ανάγνωση σε νεαρή ηλικία μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες αργότερα.
Νευρολογικές διαταραχές: Ορισμένες νευροβιολογικές διαταραχές, όπως η αναπτυξιακή δυσλεξία, ίσως επηρεάζουν την ικανότητα του παιδιού να διαβάσει με επιτυχία.
Πως είναι η ανάγνωση ως διαδικασία;
Με την ανάγνωση αλλάζει ο γραπτός λόγος σε προφορικό. Στην ουσία είναι μια αποκωδικοποίηση των συμβόλων/σημείων (γράμματα) που έχουμε αποτυπώσει στο χαρτί στα αντίστοιχα φωνήματα (ήχοι της γλώσσας). Έτσι για παράδειγμα, όταν βλέπουμε το Α γνωρίζουμε ότι αντιστοιχεί σε έναν συγκεκριμένο ήχο στην ελληνική γλώσσα και αυτόν θα αναπαράγουμε, όταν βλέπουμε τη λέξη μήλο μπορούμε να αναγνωρίσουμε τις μορφές των γραμμάτων, να τις συνθέσουμε και να προφέρουμε τελικά τη λέξη.
Οι ήχοι της γλώσσας συνδυάζονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν λέξεις που αυτές σε μια λογική σειρά δίνουν προτάσεις οι οποίες συντάσσουν ένα κείμενο. Το κείμενο μεταφέρει πληροφορίες, ιδέες, σκέψεις, μηνύματα. Επομένως η χρησιμότητα της ανάγνωσης δεν είναι άλλη από το να γίνουν κατανοητά στον αναγνώστη τα νοήματα που μεταφέρει ένα κείμενο.
Ως καλός αναγνώστης χαρακτηρίζουμε ένα παιδί που σε ένα κείμενο, κατάλληλο για το αναπτυξιακό και γνωστικό στάδιο στο οποίο βρίσκεται, μπορεί:
- να έχει καλή ροή στο λόγο του όσο διαβάζει
- να αυτοδιορθώνεται σε περίπτωση λάθους αναπαραγωγής μιας λέξης
- να ολοκληρώνει την ανάγνωση σε ένα ικανό χρόνο
- να χρωματίζει τη φωνή του σύμφωνα με το ύφος του κειμένου
- να τονίζει τις λέξεις σωστά
- να αναπαράγει τη κεντρική ιδέα του κειμένου που διαβάζει
- να είναι σε θέση να ερμηνεύσει αυτά που διαβάζει ανακαλώντας τη προηγούμενη γνώση που έχει για το θέμα
- να διαμορφώσει μια προσωπική άποψη για το κείμενο που διάβασε
Αν ένα παιδί έχει δυσκολία αισθητά σε περισσότερα από 3 βάση των παραπάνω τότε καλό είναι να προβούμε σε αξιολόγηση της ανάγνωσης από ειδικό θεραπευτή.
Για περισσότερες πληροφορίες ή για προγραμματισμό συνάντησης με έναν εξειδικευμένο θεραπευτή -> εδώ !
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη δυσαναγνωσία;
Για την αντιμετώπιση της δυσαναγνωσίας, είναι απαραίτητη η προσφορά προσοχής και δέσμευσης από τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τους ειδικούς. Ορισμένες από τις στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν είναι οι εξής:
Αναγνώριση και διάγνωση:
Είναι σημαντικό να αναγνωριστούν οι δυσκολίες στην ανάγνωση το συντομότερο δυνατόν, ώστε να μπορέσουν να ληφθούν τα κατάλληλα εργαλεία για την υποστήριξη του παιδιού. Από την προσχολική ηλικία κιόλας μπορεί ένας ειδικός λογοθεραπευτής ή ειδικός παιδαγωγός να αξιολογήσει με σταθμισμένα εργαλεία τομείς σημαντικούς για την κατάκτηση της γραφής και της ανάγνωσης.
Εξειδικευμένη εκπαίδευση:
Επιπλέον πολλά παιδιά με δυσαναγνωσία ωφελούνται από εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης που επικεντρώνονται στην ανάγνωση.
Υποστήριξη από τους γονείς:
Οι γονείς μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη των παιδιών τους με δυσαναγνωσία, προωθώντας την αγάπη για την ανάγνωση και παρέχοντας την κατάλληλη υποστήριξη στο σπίτι.
Η παρακάτω πυραμίδα αναγνωστικών ικανοτήτων βοηθά τους θεραπευτές να εντοπίζουν συγκεκριμένα σε ποιο τομέα υστερεί ο αναγνώστης με τα κατάλληλα αξιολογητικά εργαλεία και τελικά να προχωρούν σε μία αποτελεσματική θεραπεία.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε την δυσαναγνωσία με ευαισθησία και κατανόηση. Κάθε παιδί είναι μοναδικό και μπορεί να χρειάζεται διαφορετικές προσεγγίσεις για την υποστήριξή του.
Για επιπλέον ενημέρωση και υλικό: Instagram – Facebook!
Faqs
Τι είναι η δυσαναγνωσία;
Η δυσαναγνωσία είναι η δυσκολία στην ανάγνωση που επηρεάζει την ικανότητα ενός παιδιού να διαβάσει και να κατανοήσει κείμενα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της δυσαναγνωσίας;
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία στην ανάγνωση λέξεων, αργή ανάγνωση, λάθος τονισμός λέξεων και δυσκολία στην κατανόηση του κειμένου.
Ποιες είναι οι αιτίες της δυσαναγνωσίας;
Οι αιτίες της δυσαναγνωσίας δεν είναι σαφής όπως συμβαίνει και με την πλειοψηφία των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών. Επίσης, οι έρευνες καταλήγουν σε δυσλειτουργία ή σε ατελή αντιληπτική ικανότητα του εγκεφάλου στην αποκωδικοποίηση των λεκτικών ερεθισμάτων. Ως επιβαρυντικοί παράγοντες εμφανίζουν ακόμη την κληρονομικότητα αλλά και το ακατάλληλο οικογενειακό ή/και σχολικό περιβάλλον.
Πώς μπορεί να διαγνωστεί η δυσαναγνωσία;
Η διάγνωση της δυσαναγνωσίας συνήθως περιλαμβάνει αξιολόγηση από ειδικούς στην εκπαίδευση.
Ποιες είναι οι κύριες στρατηγικές για τη διαχείριση της δυσαναγνωσίας;
Οι στρατηγικές περιλαμβάνουν εξειδικευμένη εκπαίδευση, στήριξη από γονείς και εκπαιδευτικούς, και χρήση τεχνολογικών εργαλείων.
Μπορεί η δυσαναγνωσία να ξεπεραστεί;
Ναι, με κατάλληλη υποστήριξη και εκπαίδευση, πολλά παιδιά βελτιώνουν αισθητά τη δεξιότητα της ανάγνωσης.
Ποιο είναι το ρόλο των γονέων στην υποστήριξη της ανάγνωσης των παιδιών τους;
Οι γονείς μπορούν να στηρίξουν τα παιδιά τους με δυσαναγνωσία προωθώντας την αγάπη για την ανάγνωση και παρέχοντας υποστήριξη στο σπίτι.
Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί να υποστηρίξουν τα παιδιά με δυσαναγνωσία;
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προσαρμόζουν τα μαθήματα και να παρέχουν επιπλέον υποστήριξη σε παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάγνωση.
Ποια είναι η σημασία της πρόωρης αναγνώρισης της δυσαναγνωσίας;
Η πρόωρη αναγνώριση της δυσαναγνωσίας επιτρέπει την έγκαιρη παροχή υποστήριξης και τη βελτίωση των πιθανοτήτων επιτυχίας του παιδιού στην ανάγνωση και στην εκπαίδευση.
