Τα παιδιά με επιλεκτικότητα συχνά παρουσιάζουν περιορισμένο διατροφολόγιο, καθιστώντας τις ώρες γευμάτων μια πρόκληση για τους γονείς. Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τους λόγους πίσω από την επιλεκτική διατροφή. Πώς να ενθαρρύνουμε ένα επιλεκτικό παιδί να δοκιμάσει νέες τροφές; Τι να κάνουν οι γονείς για να εξασφαλίσουν ότι το παιδί τους ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή;
“Περίπου το 20% των παιδιών μέχρι τα 5 τους χρόνια εμφανίζει μια μορφή επιλεκτικότητας”
Γιατί το παιδί μου δεν τρώει; Η επιλεκτική σίτιση στα παιδιά.
Επιλεκτικό παιδί (peaky eater) τι σημαίνει;
Τα παιδιά που πάσχουν από επιλεκτικότητα έχουν συχνά φυσιολογικό βάρος και ύψος. Μπορεί το παιδί να τρώει φυσιολογικά και ξαφνικά να αρχίσει να επιλέγει ή να μην θέλει να φάει τροφές που μέχρι τώρα έτρωγε. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω κάποιου ατυχήματος, όπως να κάνει εμετό τη συγκεκριμένη τροφή ή τυχόν περιστατικό πνιγμονής. Εκείνη τη στιγμή η τροφή προκαλεί φόβο στο παιδί και μπορεί να γίνει αποκρουστική και μόνο στη θέα ή την οσμή της.
Επίσης, υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ένα παιδί μπορεί να γίνει επιλεκτικό με το φαγητό. Μερικοί συνήθεις λόγοι περιλαμβάνουν:
- Αισθητηριακά ζητήματα. Οι επιλεκτικοί μπορεί να είναι ευαίσθητοι σε ορισμένες υφές, οσμές ή γεύσεις φαγητού, δυσκολεύοντάς τους να δοκιμάσουν νέα τρόφιμα.
- Θέματα ελέγχου. Τα παιδιά ίσως αρνούνται να δοκιμάσουν νέα τρόφιμα ως τρόπο άσκησης ελέγχου στο περιβάλλον τους.
- Άγχος. Τα παιδιά που βιώνουν άγχος μπορεί να γίνουν επιλεκτικοί ως μηχανισμός αντιμετώπισης.
- Αναπτυξιακά ζητήματα. Η επιλεκτική διατροφή πιθανόν είναι ένα φυσιολογικό μέρος του αναπτυξιακού σταδίου ενός παιδιού και να βελτιώνεται με την πάροδο του χρόνου.
- Φόβος. Μία εμπειρία πνιγμονής από φαγητό μπορεί να προκαλέσει φόβο και άγχος στην έκθεση νέων τροφών.
“Ένας λογοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει παιδιά που εμφανίζουν διαταραχές σίτισης και κατάποσης (asha.org)”
Η ενθάρρυνση ενός επιλεκτικού παιδιού να δοκιμάσει νέες τροφές μπορεί να είναι μια πρόκληση. Ακολουθούν ορισμένες σημαντικές στρατηγικές προς τους γονείς ώστε να βοηθήσουν στη διερεύνηση των διατροφικών προτιμήσεων των παιδιών.
-
- Ποικιλία τροφών. Προσφέρετε ποικιλία τροφών σε κάθε γεύμα συμπεριλαμβανομένων τροφών που μπορεί να μην έχει δοκιμάσει το παιδί σας πριν.
- Να δοκιμάζετε μικρές ποσότητες ή ταυτόχρονη έκθεση με αγαπημένες τροφές και τροφές που έχει δοκιμάσει το παιδί.
- Να έχετε υπομονή. Χρειάζεται έως και 15-20 εκθέσεις σε ένα νέο φαγητό πριν το δοκιμάσει ένα παιδί, επομένως οι γονείς να προσφέρετε διαρκώς νέες τροφές.
- Γίνετε δημιουργικοί. Να δοκιμάζετε νέες συνταγές ή τρόπους προετοιμασίας φαγητού για να τα κάνετε πιο ελκυστικά στο παιδί σας.
- Να περιοριστεί η ποσότητα των γλυκών ή του fast food. Βρείτε εναλλακτικές λύσεις και συνταγές για προσφορά γλυκών.
- Να δίνετε το καλό παράδειγμα. Τα παιδιά είναι πιο πιθανό να δοκιμάζουν νέα φαγητά αν δουν τους γονείς τους να τα δοκιμάζουν.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι επιλεκτικοί έχουν μια ισορροπημένη διατροφή. Ακολουθούν λοιπόν μερικές συμβουλές για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας λαμβάνει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται.
- Προσφέρετε ποικιλία τροφών από όλες τις ομάδες τροφίμων σε κάθε γεύμα.
- Συμπληρώστε τη διατροφή του παιδιού σας με μια παιδική πολυβιταμίνη για λήψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών.
- Προσφέρετε υγιεινά σνακ μεταξύ των γευμάτων, όπως φρούτα και λαχανικά.
Ακόμη, χρειάζεται προσοχή στις πιο ακραίες μορφές της επιλεκτικότητας όπου το παιδί υποσιτίζεται ή δεν λαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά για μια ομαλή εξέλιξη. Ο αποκλεισμός ολόκληρων κατηγοριών τροφών, όπως λαχανικά, φρούτα και πρωτεΐνη, χρίζουν άμεσης αντιμετώπισης, κυρίως αν έχει περάσει την ηλικία των 5 ετών.
Τέλος, απαραίτητη είναι η συνεργασία σε κάθε περίπτωση με άλλες ειδικότητες όπως εργοθεραπευτή, φυσικοθεραπευτή, διατροφολόγο, παιδογαστρεντερολόγο, παιδοενδοκρινολόγο και αναπτυξιολόγο.
Επιπλέον, ανακαλύψτε περισσότερα για τα αναπτυξιακά ορόσημα κατάποσης και πόσης εδώ.
Βιβλιογραφία
- Scaglioni S. et al. (2018), Factors influencing children’s eating behaviours, Nutrients, 10:706
- Walton K. et al. (2017), Time to re-think picky eating?: A relational approach to understanding picky eating International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 14(62)
Για οποιαδήποτε διευκρίνιση μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Αθηνά Μαρνελάκη,
Λογοθεραπεύτρια MSc